Realizuję projekt, na który uzyskałem dofinansowanie ze środków unijnych. Niestety, mam pewne problemy finansowe i niezapłacone zobowiązania finansowe. Czy w takim przypadku komornik może dokonać zajęcia rachunku bankowego, na który przekazywane są unijne środki? (pytanie nr 934073)
Zasadniczo zajęcie przez komornika rachunku bankowego nie może obejmować środków, o których mowa w art. 831 § 1 pkt 2a Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.). Chodzi tu o środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej i niepodlegające zwrotowi środki z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) oraz inne środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi. Jest jednak wyjątek. Dotyczy on sytuacji, gdy egzekwowana wierzytelność powstała w związku z realizacją projektu, na który środki te były przeznaczone. W takim przypadku egzekucja komornicza jest dopuszczalna.
Potwierdzenie tego stanowiska znajdziemy w uchwale Sądu Najwyższego podjętej w składzie trzech sędziów w dniu 26 lutego 2015 r., sygn. akt III CZP 104/14. SN wskazał, że egzekucja komornicza z rachunku bankowego nie może obejmować środków pochodzących z unijnego wsparcia, poza przypadkiem gdy egzekwowana wierzytelność powstała w związku z realizacją projektu, na który przeznaczone były te środki. W jego opinii decydujące dla wyznaczenia granic przedmiotowych wyłączenia spod egzekucji jest pochodzenie środków, do których kierowana jest egzekucja, a nie to, jaki tytuł prawny do tych środków ma dłużnik, wobec którego prowadzona jest egzekucja. W opinii sędziów: "Przedmiotowe środki nie podlegają egzekucji jako takie, bez względu na to, czy dłużnik ma w stosunku do podmiotu, który środki te ma mu dopiero wypłacić, wierzytelność o ich wypłatę, czy też środki te zostały już dłużnikowi wypłacone i znajdują się na jego rachunku bankowym, a on ma wierzytelność o ich wypłatę do banku, w którym znajduje się ten rachunek, i zamierza je wydatkować w ramach realizacji projektu. Wyłączenie spod egzekucji według art. 831 § 1 pkt 2a i art. 831 § 2 k.p.c. nie jest skuteczne tylko wtedy, gdy wobec dłużnika prowadzona jest egzekucja z tytułu wierzytelności powstałej w związku z realizacją projektu, na który przeznaczone były środki, o których mowa."
W świetle powyższego, zajęcie rachunku jest niemożliwe. Wyjątek stanowi przypadek, gdyby np. egzekucję prowadził wykonawca robót na które Czytelnik uzyskał dotację ze środków unijnych.
